Τα ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ του Πυθαγόρα,
είναι εβδομήντα ένας στίχοι, γραμμένοι σε δακτυλικό εξάμετρο - δηλαδή το
ποιητικό μέτρο του Ομήρου, καθώς & άλλων φιλοσόφων, όπως ο Εμπεδοκλής &
ο Παρμενίδης.
Συνιστούν μία σύντομη εισαγωγή
στον τρόπο ζωής των Πυθαγορείων.
1.
Πρώτα απ' όλα να τιμάς τους αθάνατους Θεούς, όπως είναι καθιερωμένο από την
παράδοση.
2. Να
τιμάς & να σέβεσαι τον όρκο σου & μετά τους ένδοξους ήρωες.
3. Μετά
να τιμάς τις ψυχές των νεκρών κάνοντας τις απαραίτητες θυσίες.
4. Να
τιμάς τους γονείς σου & στους συγγενείς σου.
5. Από
τους άλλους ανθρώπους να κάνεις φίλο αυτόν που είναι καλύτερος στην αρετή.
6. Να
προτιμάς να προσφέρεις γλυκούς λόγους στο φίλο σου & να κάνεις επωφελείς
για αυτόν πράξεις.
7. Να
μην εχθρεύεσαι τον φίλο σου για ένα μικρό του παράπτωμα, εάν αυτό είναι
δυνατόν.
8.
Γιατί η δύναμη κατοικεί κοντά στην ανάγκη.
9.
Γνώριζε λοιπόν, πως τα πράγματα είναι έτσι, & να συνηθίζεις να είσαι κύριος
στα εξής:
10.
Πρώτα απ' όλα στις ορέξεις της κοιλιάς, & του ύπνου & του έρωτα.
11. &
του θυμού. & μην κάνεις ποτέ κάτι αισχρό, μήτε με άλλον.
12.
Μήτε μόνος σου. Να ντρέπεσαι πιο πολύ απ' όλους τον εαυτό σου.
13.
Έπειτα να ασκείς δικαιοσύνη & με έργα & με λόγια.
14. &
να συνηθίσεις να μην λες, ούτε να κάνεις κάτι απερίσκεπτα.
15.
Αλλά γνώριζε πως πεπρωμένο είναι όλοι οι άνθρωποι να πεθαίνουν,
16. &
τα χρήματα συνήθως άλλοτε τα αποκτούν οι άνθρωποι & άλλοτε τα χάνουν.
17. Τις
συμφορές που έρχονται στους ανθρώπους από θεία τύχη,
18.
Όσες από αυτές σε πλήξουν, να τις υποφέρεις & να μην αγανακτείς,
19. Αλλά να ξεπεράσεις όσες μπορείς. & έχε
υπ' όψιν σου,
20.
Στους αγαθούς ανθρώπους η μοίρα δεν δίνει πολλά από αυτά τα κακά.
21.
Πολλούς καλούς & κακούς λόγους, από τους Ανθρώπους
22. Θα
ακούσεις. Μήτε να τους αποδέχεσαι με θαυμασμό.
23.
Μήτε να τους απορρίπτεις, κι αν σου λένε ένα ψέμα,
24.
Άκουσέ το με πραότητα, & ό,τι σου λέγω να το εφαρμόζεις πάντα.
25.
Κανένας να μην σε παραπείσει, είτε με λόγια, είτε με έργα,
26. Να
κάνεις ή να πεις κάτι που δεν σου είναι ωφέλιμο.
27.
Πριν από κάθε σου ενέργεια να σκέφτεσαι, να μην γίνεται ανόητα.
28. Γιατί
είναι συνήθεια του δύστυχου ανθρώπου να λέει & να πράττει ανόητα.
29. Να
κάνεις λοιπόν, αυτά που δεν θα σου προξενούν λύπη.
30.
Τίποτε να μην κάνεις που αγνοείς, αλλά να μαθαίνεις.
31. Όσα
έχεις καθήκον να ξέρεις, & έτσι θα ζήσεις ευχάριστη ζωή.
32.
Καθήκον σου είναι να μην αμελείς την υγεία του σώματός σου
33.
Αλλά & ποτό & φαγητό & γυμναστική να κάνεις με μέτρο.
34.
Μέτρο, εννοώ αυτό που δεν θα σου προξενήσει λύπη.
35.
Συνήθιζε να έχεις καθαρή & λιτή δίαιτα.
36. &
φρόντιζε να μην κάνεις πράγματα που επισύρουν φθόνο.
37. Μην
δαπανάς άσκοπα, όπως κάνουν όσοι αγνοούν τα καλά.
38.
Αλλά να μην είσαι φιλάργυρος, & ξέρε πως μέτρον επί πάσιν άριστον.
39.
Κάνε μόνο ό,τι δεν σε βλάπτει & να σκέφτεσαι πριν από κάθε πράξη.
40. &
ούτε να δέχεσαι να πέσεις σε γλυκόν ύπνο,
41.
Πριν εξετάσεις τρεις φορές κάθε μία από τις πράξεις σου της ημέρας.
42.
''Τι σφάλμα έκανα σήμερα; Τι καλό έκανα; Τι έπρεπε να κάνω & δεν το
έκανα;''
43. &
αφού αρχίσεις από την πρώτη σου πράξη & εξετάσεις όλες με την σειρά,
44. Για
όσα κακά έκανες να κατηγορήσεις τον εαυτό σου, όμως για όσα καλά έκανες να
χαίρεσαι.
45.
Αυτά τα παραγγέλματα προσπάθησε να εφαρμόσεις, σε αυτά να ασκείσαι, & αυτά
πρέπει να αγαπάς.
46.
Αυτά θα σε οδηγήσουν στον δρόμο για την θεία αρετή.
47.
Ναι, μα αυτόν που φύτεψε στην ψυχή μας την Τετρακτύ.
48.
Πηγή της αιώνιας Φύσης. Άρχισε λοιπόν το έργο σου,
49.
Αφού πρώτα ζητήσεις από τους Θεούς να σου δώσουν δύναμη για να το φέρεις σε
πέρας & όταν κατέχεις τα παραγγέλματα αυτά,
50.
Τότε θα γνωρίσεις την σύσταση των αθάνατων Θεών & των θνητών ανθρώπων
51. &
μέχρι ποιο σημείο παρέρχονται, & μέχρι σε ποιο σημείο διατηρούνται,
52. Θα
γνωρίσεις ακόμα, όσο γίνεται, ότι η φύση είναι σε όλα όμοια με τον εαυτό της,
53.
Ώστε ούτε ανέλπιστα να ελπίζεις, ούτε να σου διαφεύγει κάτι.
54.
Γνωρίζοντας ακόμα, ότι οι άνθρωποι έχουν συμφορές, που οι ίδιοι επιφέρουν στον
εαυτό τους.
55. Οι
δυστυχείς, ενώ τα αγαθά είναι κοντά τους, ούτε τα βλέπουν, ούτε τα ακούν
56. &
λίγοι από αυτούς ξέρουν πώς να απαλλαγούν από τα κακά τους.
57. Μια
τέτοια μοίρα βλάπτει το μυαλό τους, & σαν κύλινδροι
58.
Κυλάνε άλλοτε από δω & άλλοτε από κει & υποφέρουν άπειρες συμφορές,
59.
Γιατί η ολέθρα Έρις, που είναι κολλημένη δίπλα τους, τους βλάπτει δίχως να το
καταλαβαίνουν.
60.
Αυτό δεν πρέπει να το εκτραχύνουμε, αλλά υποχωρώντας να το αποφεύγουμε.
61.
Πατέρα Δία, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μπορείς να απαλλάξεις από πολλά κακά
όλους τους ανθρώπους,
62. Αν
δείξεις σε όλους τι ψυχή έχουν.
63.
Αλλά εσύ, έχε θάρρος, αφού το γένος των ανθρώπων έχει θεία καταγωγή,
64. &
η φύση γενναιόδωρα, τους αποκαλύπτει καθετί ιερό.
65. &
αν σου τα αποκαλύψει, θα γίνεις κάτοχος των παραγγελμάτων μου,
66. &
θεραπεύοντας την ψυχή σου, θα την
σώσεις
από αυτά τα κακά.
67. Να
απέχεις από τις τροφές όπως είπαμε, & να εκτελείς με διακριτικότητα
68.
Ό,τι συντελεί στην κάθαρση & απελευθέρωση της ψυχής σου, & σκέψου το
καθένα,
69.
Έχοντας για ηνίοχο το άριστο δίδαγμα που έρχεται από ψηλά.
70. &
όταν αφήσεις στη γη το σώμα σου & πετάξεις ελεύθερος στον αιθέρα
71.
Τότε θα είσαι αθάνατος, θεός άφθαρτος & όχι πια θνητός.
Από το βιβλίο, ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ, Η ζωή
& η διδασκαλία του, John Strohmeier & Peter Westbrook (Εκδ. Αρχέτυπο).
